سازمان امور مالیاتی کشور وظیفه محاسبه مالیات برای تامین مخارج عمومی جامعه را بر عهده دارد. این سازمان با تحقق ایده تحول نظام مالیاتی جهت افزایش شفافیت اقتصادی و رعایت عدالت مالیاتی قدم های موثری برداشته است. تمامی بنگاه های اقتصادی (اشخاص حقوقی) که در حال فعالیت می باشند و تمامی اشخاص حقیقی موظف به پرداخت مالیات می باشند و می بایست مالیات خود را چه بصورت خود اظهاری و چه به صورت علی الراس به سازمان امور مالیاتی ارائه بدهند. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی مالیات را الزامی و بلاعوض دانسته است که اشخاص حقیقی و حقوقی ملزم به پرداخت ان به دولت می باشند. در این مقاله ما به توضیح مالیات، نحوه محاسبه آن و هچنین روش تهیه اظهارنامه مالیاتی و جرایم مربوطه ان می پردازیم.
در این مقاله می خوانید:
مالیات هزینه ای است که دولت ها جهت تامین هزینه های عمومی و منافع اقتصادی از ثروت و درآمد مالیات دهنده دریافت می کنند. تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، می بایست مالیات خود را به سازمان امور مالیاتی بپردازند. محاسبه مالیات به دو روش علی الراس و خود اظهاری صورت می گیرد. در روش مالیات علی الراس، اداره مالیات کارشناسانی جهت تعیین میزان مالیات مشخص می کنند و از این طریق مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی مشخص می گردد. این در حالی است که در روش خود اظهاری اشخاص حقیقی و حقوقی میزان سود و زیان خود را در یک سال مالیاتی اعلام می کنند. تمامی افراد مقیم کشور از ثروت و درامد خود با توجه به قدرت و توانایی خود می بایست به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند. مالیات ها به دوسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. در مالیات های مستقیم بر روی درآمد و دارایی اعمال می شود و مالیات غیر مستقیم بر روی کالاهای وارداتی جهت محدود سازی واردات و مصارف اعمال می شود. در ادامه مقاله بطور کامل در رابطه به مالیات های مستقیم و غیر مستقیم توضیح داده خواهد شد.
سال مالیاتی به دوره مالی یک ساله گفته می شود که مطابق با قانون 155 مالیات های مستقیم برای نگهداری سوابق، گزارش درآمد و هزینه است که اظهارنامه مالیاتی را پوشش می دهد. جهت تهیه اظهار نامه مالیاتی و جمع آوری اسناد مالی مربوطه اهمیت ویژه ای دارد. آغاز سال مالیاتی بنا به مدل فعالیت می تواند هر موقع از سال باشد ولی مدت زمان سال مالیاتی باید 12 ماه باشد حتی اگر در طی چند ماه فعالیت یا درآمدی نباشد. بنابراین در صورتی که سال مالی به موجب اساسنامه با سال مالیاتی تطبیق نباشد، درآمد سال مالی آن ها بجای سال مالیاتی ملاک محاسبه درآمد سالیانه قرار می گیرد. بعبارت دیگر سال مالی با سال مالیاتی فرق دارند. سال مالیاتی توسط اداره مالیات مشخص می گردد و از اغاز سال شمسی محاسبه می گردد و این درحالی است که بعضی از اشخاص حقوقی سال مالی خود را که شامل 12 ماه می باشد مطابق اساسنامه خود تنظیم می کند. ممکن است سال مالی از هر ماهی در سال اغاز گردد. برای مثال مدارس یا باشگاه های ورزشی می توانند در دوره خاصی از ابتدای مهر تا پایان شهریور دوره مالیاتی خود را تعیین کنند. در مورادی که سال مالی با سال مالیاتی متفاوت می باشد سال مالی ملاک تعیین مالیات قرار می گیرد و تا چهار ماه بعد از اتمام سال مالی فرصت تسلیم اظهارنامه می باشد. البته دوره مالیاتی اشخاص حقیقی براساس قانون مالیات مستقیم از ابتدای سال 1 فروردین تا پایان سال 29 اسفند می باشد.
اظهارنامه مالیاتی گزارش از درآمدها، هزینه ها و سایر اطلاعات مالیاتی است که می بایست به وزارت دارایی ارسال کرد. اظهارنامه مالیاتی باید در زمان مناسبی ثبت گردد چرا که ارسال دیر هنگام آن موجب پرداخت جریمه می شود. تمامی اسناد و مدارک مربوط به مالیات می بایست بصورت طبقه بندی شده و مرتب آماده سازی گردد. و در صورت اعلام نکردن میزان سود و زیان، مالیات توسط ممیزین اداره مالیات مشخص می گردد. یک مشاور مالی می تواند جهت تکمیل فرایند اظهارنامه مالیاتی در پس انداز مالیات شما نقش اساسی ایفا کند. برنامه ریزی مالیاتی باعث کاهش نرخ مالیات، کاهش میزان درآمد مشمول مالیات و کنترل بهتر می شود. در واقع اظهارنامه مالیاتی هر سال برای همان سال تنظیم می شود. برای تمامی اشخاص حقیقی سال مالیاتی از ابتای فروردین تا 29 اسفند می باشد. و در مورد اشخاص حقوقی، با توجه به اساسنامه ممکن است سال مالی مشخص گردد هر فرد می بایست متناسب با حرفه خود فرم اظهارنامه مالیاتی مختص خود را پر کند. در صورت که اظهارنامه عملکردبرای اشخاص تکمیل شود، به ان بیانیه مالیات خود ارزیابی یا اظهارنامه مالیاتی شخصی می گویند. اظهارنامه ای که برای سازمان ها تنظیم می شودبه عنوان اظهارنامه مالیاتی مشارکت و یا اظهارنامه مالیات شرکت تعیین می گردند. بطور کلی اظهارنامه مالیاتی کارنامه مالی محسوب می شودکه هر سال توسط افراد حقیقی و حقوقی به اداره مالیات تسلیم می شود. از سال 1391 اظهارنامه بصورت الکترونیکی بارگذاری می شود و در اختیار اداره مالیات قرار می گیرد. اظهارنامه عملکرد یکی از انواع اظهارنامه مالیاتی است نحوه پرداخت مالیات به دو روش مستقیم و غیر مستقیم می باشد، که در ادامه توضیح مختصری در این رابطه می دهیم.
مالیات مستقیم به دو دسته مالیات بر درامد و مالیات بر دارایی تقسیم می شود.
در مالیات بر درامد مبنای دریافت مالیات، درآمد هر شخص و یا شرکت می باشد. در ازای دریافت هر نوع درآمدی مبلغی به عنوان مالیات می بایست از ان درآمد کسر گردد. شرکت ها و اشخاص در پایان هر سال می بایست سود و زیان خود ر به اداره دارایی اعلام کنند تا میزان مالیات انها مشخص گردد. تمامی اشخاص حقوقی می بایست تا قبل 4 ماه بعد از پایان سال مالی (حدود تیر ماه) اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. در صورتی که به هر دلیلی کسب و کار فعالیت خود را ادامه ندهد تا 6 ماه فرصت دارد اظهارنامه مالیاتی خود را ارئه بدهد.
در این نوع از مالیات ثروت و دارایی مودی مبنای پرداخت مالیات می باشد. بر دارایی های مانند املاک، مستغلات، مالیات بر ارث و .. به صورت سالانه مالیاتی با عنوان مالیات بر درآمد اعمال می شود.
مالیات غیر مستقیم همانطور که از نامش پیداست بصورت نامحسوس بر روی قیمت کالا و خدمات به عنوان مالیات بر مصرف اضافه می شود. در ادامه مالیات های غیر مستقیم را بصورت زیر طبقه بندی می کنیم.
مالیات گمرکی بر روی کالا های وارداتی اعمال می شود که از طریق آن بتوان تولید داخل کشور را تقویت کرد و واردات کالا را بصورت محدود انجام داد.
اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده: تمامی مودیان می بایست هر سه ماه یکبار اظهارنامه مالیاتی ارزش افزوده خودرا به اداره ارزش افزوده ارائه دهند. در صورتیکه اشتباهی در تهیه ترازنامه و یا حساب سود و زیان پیش بیاید می بایست برای اصلاح اظهارنامه ظرف مدت یک ماه اقدام گردد و ان را با نام اظهارنامه مالیات اصلاحی ارائه گردد. در صورتیکه سازمانی اقدام به ارائه اظهار نامه مالیاتی نکند و حساب های سود و زیان خود را در اختیار اداره مالیات قرار ندهد، از طرف سازمان امور مالیاتی برای ان سازمان اظهارنامه ای تنظیم می گردد و مطابق ان می بایست پرداختی صورت گیرد. که به این نوع از اظهارنامه، اظهارنامه مالیاتی برآورد گفته می شود.
در صورتیکه تمامی افراد حقیقی و حقوقی مدارک خود را جهت محاسبه و پرداخت مالیات بدون دخالت کارشناسان مالیاتی و ممیزین، اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند، خود اظهاری گفته می شود. در ادامه خود اظهاری تمامی مدارک ارسال شده توسط کارشناسان اداره مالیات بررسی می شوند، براساس مقدار مالیات اعلام شده توسط خود اشخاص پرداخت صورت می گیرد. البته این در حالی است که تخلف در ارائه اظهارنامه صورت نگرفته باشد. خود اظهاری خود دارای امتیازاتی است. شرکت هایی که سه سال متوالی بصورت خود اظهاری عمل کرده باشند و اظهارنامه ان ها مورد تایید باشد دارای امتیاز خوش حسابی هستند. که در پرداخت مالیات ان ها لحاظ می گردد روند اخذ مالیات از طریق خود اظهاری بدین صورت است که مامورین تشخیص جهت رسیدگی به اظهارنامه می توانند به تمامی اسناد و مدارک دسترسی داشته باشند. مودی می بایست تمامی مدارک را در اختیار قرار دهد و در صورت تخطی قابل استناد نمی باشد.
در این قسمت به طور کامل افرادی که موظف به تنظیم اظهار نامه مالیاتی هستند را بصورت موردی شرح می دهیم.
در ادامه به معرفی افراد و سازمان هایی می پردازیم که ملزم به تهیه اظهارنامه مالیاتی نیستند.
پیشنهاد میکنیم، با مطالعه قابلیتها و امکانات نرم افزار حسابداری، با این نرم افزار از مجموعه نرم افزارهای میزان بیشتر آشنا شوید.
مالیات، قسمتی از ثروت هست که از اشخاص به دولت در جهت رشداقتصادی، توسعه کشور، افزایش امکانات زیر ساختی و رفاه شهروندی پرداخت ی شود. طرح جامع مالیاتی مهمترین و اصلی ترین پروژه طراحی شده در زمینه اقتصاد مقاومتی است که با هدف انسجام و شفاف سازی در مالیات ستانی و رسیدگی به پرونده های مالیاتی مودیان انجام شده است .
از سال 1391 ارائه اظهارنامه، بصورت کاغذی که از مراجع مربوطه خریداری میشد منسوخ گردید چرا که بسیار هزینه بر و وقت گیر بوده است. اظهارنامه الکترونیکی باعث تسهیل در امر ارسال و تسریع فرآیند های ثبت اظهارنامه شد. تنها کافی است با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه بصورت انلاین اقدام نمایید. تمامی مودیان حقیقی و حقوقی موظف هستند با مراجعه به سایت www.tax.gov.ir اقدام ارسال اظهارنامه به صورت الکترونیکی نمایند. البته دفاتر قانونی طی مدت زمان اعلام شده می بایست به اداره مالیات تحویل شود. در صورت مطابقت نداشتن اظهارنامه مالیاتی با دفاتر قانونی مشمول جریمه میشند که در ادامه مقاله در قسمت جریمه اظهارنامه مالیاتی به ان پرداخته شده است.
مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی براساس ماده 177 قانون مالیات مستقیم، تا پایان تیر ماه می باشد. که با مراجعه به سایت اداره مالیات بصورت الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم می کنید و می بایست مالیات تعلق گرفته را پرداخت کرد. طبق تبصره 226 قانون مالیات مستقیم می توان ظرف یک ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه مالیاتی نسبت به اشتباه صورت گرفته در اظهارنامه از جمله محاسبات و ثبت سود و زیان و .. اقدام کنند. نکته حائز اهمیت در این مورد این است که تاریخ اصلاح اظهارنامه ملاک نیست بلکه تاریخ تسلیم باید مد نظر قرار بگیرد.
در صورت عدم ارسال اظهارنامه بصورت خود اظهاری، بد حسابی، تخلف و یا عدم همکاری با اداره مالیات در ارائه اظهارنامه محاسبه مالیات بصورت علی الراس صورت می گیرد. اصل بر صحت اظهارات می باشد ولی در صورت نقص صداقت در ارائه اظهارنامه ماموران مالیاتی اقدام به ارزیابی مدارک می کنند. که خود نوعی جریمه محسوب می شود.
لازم به ذکر است تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی اگر سازمانشان فعالیت مالی نداشته باشند، می بایست اظهارنامه الکترونیکی خود را ارسال نمایند،در این موارد، اظهارنامه الکترونیکی بصورت سفید ارائه می شود.
در حال حاضر اداره مالیات اظهارنامه های مالیاتی را بصورت الکترونیکی و از طریق سامانه دریافت می کند . برای ارسال اظهارنامه الکترونیکی لازم است در ابتدا مراحل ثبت نام الکترونیکی را بطور کامل انجام دهید. در بالا تمامی مراحل بصورت کامل توضیح داده شده است.
بعد از صدور برگه تشخیص مالیاتی می بایست مورد قبول بودن برگه تشخیص را ظرف مدت 30 روز بصورت کتبی اعلام کنیم. و بدین ترتیب پرداخت را انجام دهیم در این صورت پرونده درآمد مشمول مالیات مختومه اعلام می شود.
طبق ماده 170 اصلاحی قانون مالیات مستقیم مرجع رسیدگی به هر گونه اختلافی در ارائه اظهارنامه مالیاتی، هیات حل اختلاف مالیاتی می باشد. طبق ماده 238 قانون مالیات مستقیم چناچه بعد از صدور برگ تشخیص مالیات،م مودی اعتراضی داشته باشد، می بایست ظرف مدت 30 روز از تاریخ ابلاغ به هیات حل اختلاف و یا مسئول مربوطه مالیاتی مراجعه ، مستندات خود را ارائه دهد و تقاضای رسیدگی مجدد کند. در مواردی که اسناد و مدارک مورد تایید مسئول رسیدگی مالیاتی باشد، با رد برگ تشخیص پرونده مختومه می شود. ولی در صورتیکه اسناد و مدارک مورد مسئول مربوطه اداره مالیات نباشد پرونده جهت رسیدگی به هیات حل اختلاف ارجاع می شود. در مواردی مقام مسئول اجازه تعدیل مالیاتی را داشته باشد و توافقی بین مودی و مسئول مربوطه صورت گیرد مطابق با قانون 239 پرونده مختومه می شود.
همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد مطابق با قانون 244 قانون مالیات مستقیم هیات حل اختلاف وظیفه دارد به کلیه اختلاف های مالیاتی رسیدگی کند. رای صادره هیات حل اختلاف بصورت قطعی می باشد و می بایست اجرا شود. در صورتیکه به رای صادره از هیات حل اختلاف اعتراضی وارد باشد شورای عالی مالیاتی و دیوان عدالت اداری می بایست رسیدگی کنند. مودی می تواند ظرف مدت یک ماه به رای صادره هیات حل اختلاف به استناد عدم رعایت قوانین و یا نقص در رسیدگی اعتراض کند و در خواست تجدید نظر کند. در صورت رای نقص، پرونده جهت رسیدگی مجدد به هیات حل اختلاف مالیاتی مرجوع می شود. بعد از صدر رای هیات، به شورای عالی مالیاتی و یا دیوان عدالت اداری مراجعه می کند. اگر رای در دیوان نقص شود، پرونده به هیات دیگری برای رسیدگی ارجاع می شود.
تکمیل مدارک برای اظهارنامه مالیاتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در ادامه به تمامی مدارک مورد نیاز برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی می پردازیم.
از مهمترین بخش های اظهارنامه مالیاتی، نحوه کار با دفاتر قانونی می باشد. تمامی مالیات افراد طبق دفاتر قانونی تعیین می شود. از مهمترین دفاتر قانونی می توان به دفترکل، دفتر رونامه، و دفتردارایی اشاره کرد. دفترکل، خلاصه دفتر روزنامه می باشد. دفتر کل در پایان هر هفته با اطلاعات موجود در دفاتر روزنامه بصورت خلاصه که شامل اطلاعات خرید و فروش تکمیل می شود. دفتر روزنامه، کلیه عملیات به ترتیب تاریخ وقوع و مبلغ و طرف معامله با جزییات درآن ذکر می شود. دفتر دارایی هم صورت کل دارایی ها شرکت، اعم از دارایی های منقول و غیر منقول می باشد. از مهمترین قسمت های آماده سازی دفاتر پلمپ دفاتر قانونی می باشد. دفاتر قانونی قبل از استفاده و ثبت عملیات مالی می بایست پلمپ شوند. در این حالت تمامی صفحات شمرده می شودو توسط مامور اداره ثبت ممهور می شود. صفحات در ابتدا و انتها شمرده می شوند. دفاتر قیطان کشی هستند، ایتدا و انتهای قیطان با مهر وزارت دادگستری ممهور و منگنه است و ابتدا و انتهای آن امضا شده است.
اظهارنامه مالیاتی شامل اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی و حقوقی می باشد که با توجه به نوع فعالیتشان می بایست موارد درخواستی خود را در آن مطرح کنند. در قسمت جداول مالیاتی یک به یک جداول و اطلاعات در خواستی به ریز توضیح داده شده است. از اصلی ترین مواردی که می بایست در اظهارنامه مطرح شود صورت ترازنامه اشخاص حقیقی و حقوقی، گردش حساب مواد اولیه و کالای ساخته شده و کالای بازرگانی و سایر کالاها، صورت قراردادها و درآمدها پیمانکاری و بهاء تمام شده پروژه برای شرکتهای پیمانکاری ، صورت سود و زیان کلیه اشخاص مکلف به تنظیم اظهارنامه عملکرد، مبلغ درآمد و فروش داخلی و خارجی، صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکتهای تولیدی می باشد.
بعد از مرحله پیش ثبت نام و ورود به سامانه نوبت پر کردن جداول مالیاتی می باشد. پر کردن جداول از اهمیت ویژه ای برخوردار است. قسمت هایی که با ستاره قرمز مشخص شده اند قابل ویرایش نیستند. و اگر اشتباهی در این فیلدها باشد، می بایست در سامانه دریافت کد لقتصادی اصلاحش کرد.
همانطور که در قسمت بالا اشاره شده است اظهارنامه مالیاتی می بایست در پایان سال مالیاتی یا چهار ماه بعد از پایان سال مالی ارسال شود. حداکثر مهلت قانونی ارسال اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقوق 31 / 04 و برای اشخاص حقیقی 31/ 03 می باشد. در صورت عدم ارسال اظهارنامه در موعد مقرر، مستوجب جریمه می شود که همانطور که در قسمت جرایم مالیاتی به آن پرداخته شده است، تا 30 درصد مبلغ مالیات پرداخت نشده مشمول جریمه می شود.
طبق تبصره ماده 226 قانون مالیات های مستقیم به مودیان مالیاتی اجازه داده می شود در صورتیکه به نحوی از انحا در اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان تسلیمی از نظر محاسبه اشتباهی شده باشد، با ارایه مدارک لازم ظرف یک ماه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان اصلاحی را حسب مورد تسلیم نماید و در هر حال تاریخ تسلیم اظهارنامه مودی تاریخ تسلیم اظهارنامه اول می باشد. چنانچه مؤدی پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه نسبت به تسلیم اظهارنامه اصلاحی در مهلت مقرر قانونی اقدام نموده باشد،در صورتی که مغایرت ارقام اظهارنامه اصلاحی مذکور در مقایسه با آخرین اظهارنامه تسلیمی در مهلت مقرر،ناشی از نتیجه ثبت سند حسابداری اصلاحی یا رویداد مالی پس از تسلیم اظهارنامه اصلی در دفاتر قانونی مؤدی نباشد، به عنوان اظهارنامه اصلاحی موضوع تبصره ماده ۲۲۶ قانون مذکور قابل قبول خواهد بود. مودیانی که اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان مقرر با تمامی اسناد و مدارک بدون نقص طی سه سال متوالی ارسال کرده باشند، مشمول پنج درصد جایزه خوش حسابی می شوند. در صورت تسلیم اظهارنامه مالیاتی قبل از تاریخ تعیین شده، فرصت کافی برای اصلاح اظهارنامه مالیاتی در صورت نیاز فراهم می شود.
طبق ماده 156 قانون مالیات های مستقیم، زمان بررسی و رسیدگی به اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی تا قبل از 12 ماه پس از تسلیم به اداره مالیات است. اداره دارایی می بایست جهت صدور برگه تشخیص، طی 12 ماه به بررسی اظهارنامه و تطابق آن با مدارک و مستندات ارائه شده بپردازد. لذا جهت ابلاغ برگه تشخیص 3 ماه فرصت وجود دارد. مودیان نیز همانطور که در بالاتر گفته شده است می توانند در زمان مشخص نسبت به برگه تشخیص اعتراض خود را عنوان کنند.
برای دریافت فایل PDF مقاله: اظهارنامه مالیاتی چیست؟ آموزش تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی
با سلام مدیر مدرسه غیر دولتی هستیم و تمامی کارهای مالیاتی و بیمه با حسابدار است برای اظهارنامه مالیاتی حسابدار طلب مبلغ ۴۰۰ تومان کرده در صورتی که ماهیانه از ما حقوق دریافت میکنند و میگویند پر کردن فرم اظهارنامه در حیطه وظایف من نیست .میخواستم بدونم برای پر کردن فرم واقعا این مبلغ نیاز است؟
بستگی به نوع قراردادتان دارد
شرکتی ثبت نمودیم ( سرویس دهی به مدارس ) کداقتصادی نگرفتیم وهیچ فعالیتی هم صورت نگرفته است .آیا بایستی اقدامی انجام بدهیم ؟ ممنون
باید عدم فعالیت اعلام کنید
ارسال نظر جدید